“Fanjakà-mpisorona” tandindona

7, 8. Hatraiza no naha-fanjaka-mpisorona sy firenena masina ny Isiraely fahiny teo ambanin’ny faneken’ny Lalàna?

⁷ Rehefa nifidy ny Isiraely ho fireneny manokana i Jehovah, dia nanao fanekena tamin’izy ireo izy, ka nanao hoe: “Raha hihaino ny feoko tokoa hianareo ka hitandrina ny fanekeko, dia ho rakitra soa [“manokana”, NW ] ho Ahy mihoatra noho ny firenena rehetra hianareo; fa Ahy ny tany rehetra. Dia ho fanjakà-mpisorona sy ho firenena masina ho Ahy hianareo.” (Eksodosy 19:5, 6). Vahoaka manokan’i Jehovah niorina tamin’ny faneken’ny Lalàna, ny Isiraely. Tamin’ny fomba ahoana anefa no nahatanterahan’ilay fampanantenana nahafaoka fanjaka-mpisorona sy firenena masina?

⁸ Nanoa ny fiandrianan’i Jehovah sy nanaiky azy ho Mpanjakany ny Isiraely, fony izy nahatoky. (Isaia 33:22). Noho izany, dia fanjakana iray izy ireo. Kanefa, araka ny naharihary tatỳ aoriana, dia mbola hanana heviny mihoatra noho izany mihitsy aza ilay fampanantenana ny amin’ny “fanjakana” iray. Ankoatra izany, rehefa nankato ny Lalàn’i Jehovah izy ireo, dia nadio, tafasaraka tamin’ireo firenena nanodidina azy. Firenena masina izy ireo. (Deoteronomia 7:5, 6). Fanjaka-mpisorona ve izy ireo? Teo amin’ny Isiraely, ny fokon’i Levy dia natokana ho amin’ny fanompoana tao amin’ny tempoly, ary tao anatin’io foko io no nisy ny Levita mpisorona. Rehefa notokanana ny Lalàn’i Mosesy, dia nalaina ho takalon’ny lahimatoan’ny fianakaviana tsy levita rehetra ny lehilahy levita.a (Eksodosy 22:29; Nomery 3:11-16, 40-51). Noho izany, ny fianakaviana rehetra teo amin’ny Isiraely dia nanana solontena tamin’ny fanompoana tao amin’ny tempoly, raha azo atao ny milaza izany. Izany no fomba nanakaiky indrindra ny naha-mpisorona an’ilay firenena. Na dia izany aza, dia nisolo tena an’i Jehovah teo anatrehan’ireo firenena izy ireo. Izay olona hafa firenena rehetra naniry ny hanolotra fanompoam-pivavahana ho an’ilay Andriamanitra marina dia tsy maintsy nanao izany niaraka tamin’ny Isiraely. — 2 Tantara 6:32, 33; Isaia 60:10.

9. Inona no nahatonga an’i Jehovah handa ny fanjakan’ny Isiraely tany avaratra ‘tsy ho mpisorony intsony’?

⁹ Taorian’ny nahafatesan’i Solomona, dia nizara ho firenen’ny Isiraely tany avaratra teo ambanin’ny fitondran’i Jereboama Mpanjaka sy ho firenen’ny Joda tany atsimo teo ambanin’ny fitondran’i Rehoboama Mpanjaka, ny vahoakan’Andriamanitra. Koa satria ilay tempoly, foiben’ny fanompoam-pivavahana madio, tao amin’ny faritanin’ny Joda, dia nanorina endri-panompoam-pivavahana tsy ara-dalàna i Jeroboama tamin’ny fananganana sarin’ombilahikely tao amin’ny faritanim-pireneny manokana. Ankoatra izany, dia “nanao trano teny amin’ny fitoerana avo izy sady nanendry olona hafa ho mpisorona, izay tsy isan’ny taranak’i Levy”. (1 Mpanjaka 12:31). Nihanilentika lalina kokoa tao anatin’ny fanompoam-pivavahan-diso ilay firenena tany avaratra, rehefa namela an’i Jezebela, vadiny hafa firenena, hanorina ny fanompoam-pivavahana ho an’i Bala tao amin’ilay tany, i Ahaba Mpanjaka. Tamin’ny farany, dia nanonona didim-pitsarana fanamelohana an’ilay fanjakana mpikomy i Jehovah. Tamin’ny alalan’i Hosea, dia hoy izy: “Ringana ny oloko noho ny tsi-fisian’ny fahalalana. Satria hianao efa nandà ny fahalalana, dia mba holaviko kosa tsy ho mpisoroko intsony”. (Hosea 4:6). Tsy ela taorian’izay, dia nandrava ny fanjakan’ny Isiraely tany avaratra ny Asyriana.

10. Tamin’ny fomba ahoana ny fanjakan’i Joda tany atsimo, fony izy nahatoky, no nisolo tena an’i Jehovah teo anatrehan’ireo firenena?

¹⁰ Ahoana ny amin’ilay firenena tany atsimo, dia ny Joda? Tamin’ny andron’i Hezekia, dia hoy i Jehovah taminy tamin’ny alalan’i Isaia: “Hianareo no vavolombeloko, (...) sady mpanompoko izay efa nofidiko, (...) izao olona noforoniko ho Ahy izao no hanambara ny fiderana Ahy.” (Isaia 43:10, 21; 44:21). Fony izy nahatoky, ilay fanjakana tany atsimo dia nanambara ny voninahitr’i Jehovah tamin’ireo firenena sy nanintona ny olona mahitsy fo mba hanolotra fanompoam-pivavahana ho an’i Jehovah tao amin’ny tempoliny ka hokarakarain’ireo Levita mpisorona ara-dalàna.

Ilay firenena ara-panahy

15. Inona no vokatry ny tsy netezan’ny Isiraely ara-nofo hanaiky ny Mesia?

¹⁵ Natao mba hihazonana ny Isiraely ho madio, tafasaraka tamin’ireo firenena nanodidina azy, ny Lalàna. Kanefa natao noho ny zava-kendrena hafa koa izy io. Nanoratra toy izao ny apostoly Paoly: “Ny lalàna dia mpitaiza antsika ho amin’i Kristy, mba hohamarinina noho ny finoana isika.” (Galatiana 3:24). Nampalahelo fa tsy voatariky ny Lalàna ho amin’i Kristy ny ankamaroan’ny Isiraelita. (Matio 23:15; Jaona 1:11). Koa nanda io firenena io i Jehovah Andriamanitra ka nanao izay hahaterahan’“ny Isiraelin’Andriamanitra”. Ambonin’izany, dia nanolotra tamin’ireo tsy Jiosy ilay fanasana ho tonga olom-pirenen’io Isiraely vaovao io amin’ny heviny feno, izy. (Galatiana 3:28; 6:16). Eo amin’io firenena vaovao io no manana ny fahatanterahany mahatalanjona sy farany, ilay fampanantenan’i Jehovah ao amin’ny Eksodosy 19:5, 6 ny amin’ny fanjaka-mpisorona iray. Amin’ny fomba ahoana?

16, 17. Amin’ny heviny ahoana ny Kristiana voahosotra eto an-tany no ‘fanjakana’? ‘mpisorona’?

¹⁶ Naka teny tao amin’ny Eksodosy 19:6 i Petera fony nanoratra ho an’ny Kristiana voahosotra tamin’ny androny: “Hianareo kosa dia taranaka voafidy, ‘fanjakà-mpisorona, firenena masina’, olona nalain’Andriamanitra ho an’ny tenany”. (1 Petera 2:9). Inona no hevitr’izany? Mpanjaka ve ny Kristiana voahosotra eto an-tany? Tsia, mbola ho avy ny fanjakany. (1 Korintiana 4:8). Na dia izany aza, dia ‘fanjakana’ izy ireo amin’ny heviny hoe voafidy ho amin’ny tombontsoam-panjakana ho avy. Na dia ankehitriny aza izy ireo dia firenena iray eo ambanin’ny fitondran’ny mpanjaka iray, dia i Jesosy, voatendrin’i Jehovah Andriamanitra, ilay Tompom-piandrianana Lehibe. Nanoratra toy izao i Paoly: “[Jehovah] nahafaka antsika tamin’ny fahefan’ny maizina ka namindra antsika ho amin’ny fanjakan’ny Zanany malalany”. — Kolosiana 1:13.

¹⁷ Mpisorona ve ny Kristiana voahosotra eto an-tany? Amin’ny heviny iray, dia eny. Amin’ny maha-kongregasiona azy, dia tsy azo iadian-kevitra fa miantsoroka ny anjara asan’ny mpisorona izy ireo. Nanazava izany i Petera fony nilaza hoe: “Atsangana (...) hianareo tahaka ny vato velona ho trano fanahy, ho fisoronana masina”. (1 Petera 2:5; 1 Korintiana 3:16). Amin’izao andro izao, dia ny sisa amin’ny Kristiana voahosotra amin’ny fitambarany no “mpanompo mahatoky sy malina”, ilay fitaovana izarana ny sakafo ara-panahy. (Matio 24:45-47, NW ). Toy ny teo amin’ny Isiraely fahiny, na iza na iza maniry hanolotra fanompoam-pivavahana ho an’i Jehovah, dia tsy maintsy manao izany miaraka amin’ireo Kristiana voahosotra ireo.

18. Amin’ny maha-mpisorona azy, inona no andraikitry ny kongregasiona kristiana voahosotra eto an-tany voalohany indrindra?

¹⁸ Ambonin’izany, ny Kristiana voahosotra dia naka ny toeran’ny Isiraely raha ny amin’ny tombontsoa hanao fanambarana momba ny fahalehibiazan’i Jehovah eo amin’ireo firenena. Asehon’ny teny manodidina fa rehefa niantso ny Kristiana voahosotra hoe fanjaka-mpisorona i Petera, dia ny asa fitoriana no tao an-tsainy. Eny tokoa, natambany tao amin’ny fakan-teny iray ilay fampanantenan’i Jehovah ao amin’ny Eksodosy 19:6 sy ny tenin’i Jehovah tamin’ny Isiraely ao amin’ny Isaia 43:21, fony i Petera nilaza hoe: ‘Hianareo dia fanjakà-mpisorona mba hilazanareo ny hatsaran’Ilay niantso anareo hiala tamin’ny maizina ho amin’ny fahazavany mahagaga’. (1 Petera 2:9). Nifanaraka tamin’izany, i Paoly dia niresaka ny amin’ny fanambarana ny hatsaran’i Jehovah ho toy ny fanatitra ao amin’ny tempoly. Izao no nosoratany: “Koa aoka isika hanatitra fanati-piderana amin’ny alalany [Jesosy] ho an’Andriamanitra mandrakariva, dia ny vokatry ny molotra izay manaiky [“manao fanambarana ampahibemaso”, NW ] ny anarany.” — Hebreo 13:15.

Fahatanterahana any an-danitra

19. Inona no fahatanterahana farany sy lehiben’ilay fampanantenana hoe ho fanjaka-mpisorona ny Isiraely?

¹⁹ Kanefa, ny Eksodosy 19:5, 6 dia hanana fahatanterahana be voninahitra lavitra amin’ny farany. Ao amin’ny bokin’ny Apokalypsy, dia ren’ny apostoly Jaona ny zavaboary any an-danitra mampihatra io andininy io eo am-piderany an’i Jesosy tafatsangana amin’ny maty: “Voavono Hianao, ary ny ranao no nanavotanao ho an’Andriamanitra olona avy tamin’ny fokom-pirenena rehetra sy ny samy hafa fiteny sy ny olona ary ny firenena rehetra; ary efa nataonao fanjakana sy mpisorona ho an’Andriamanitsika ireo; ary manjaka ambonin’ny tany izy.” (Apokalypsy 5:9, 10). Amin’ny heviny farany, amin’izay ny fanjaka-mpisorona dia ny Fanjakan’Andriamanitra any an-danitra, ilay fahefana hanapaka izay nampianarin’i Jesosy antsika mba hangatahina amim-bavaka. (Lioka 11:2). Hanana anjara ao amin’io fandaharana momba ilay Fanjakana io ny Kristiana voahosotra 144 000 rehetra izay miaritra ka mahatoky hatramin’ny farany. (Apokalypsy 20:4, 6). Fahatanterahana mahatalanjon’ilay fampanantenana natao efa ela be tamin’ny alalan’i Mosesy re izany!